سعدیه در انتهای خیابون بوستان و کنار باغ دلگشا قرار داره. آرامگاه سعدی که همه اون رو سعدیه صدا می‌زنن، در دوره‌های مختلف تغییرات زیادی کرده. محلی که الان سعدیه هست قبلا خانقاه و محل زندگی خود سعدی بوده و همینجا هم به خاک سپرده میشه. اولین بنای آرامگاه، قرن هفتم به دستور خواجه شمس الدین محمد صاحب دیوانی وزیر معروف آباقاخان ساخته میشه، اما بعدش یعقوب ذوالقدر، حکمران فارس اونجا رو تخریب می‌کنه. در سال ۱۱۸۷ ه. ق. به دستور کریمخان زند (پادشاه شیراز و ایران آباد کن)، بنایی معروف به عمارتی ملوکانه از گچ و آجر بالای مزار سعدی ساخته شد.
آرامگاه سعدی دو طبقه بود و قسمت شرقی مزار سعدی و قسمت غربی (که دو اتاق داشت) آرامگاه شوریده شیرازی (فصیح الملک) شاعر نابینای شیرازی بود. طبقه بالا هم مثل پایین بود ولی با این تفاوت که بالای قبر سعدی اتاقی نبود که همین باعث شده سقف اون اتاق بلند بشه. بنای سعدیه در دوران قاجار چند بار مرمت و تعمیر شد تا اینکه بالاخره در سال 1329 بنایی که الان به عنوان سعدیه می‌بینید با تلاش علی اصغر حکمت و توسط انجمن آثار ملی ایران ساخته شد.
در طراحی این بنا از چهل ستون الهام گرفته شده و آقای محسن فروغی اون رو ساخته. سبک ساختمان آرامگاه سعدی ایرانی هست، 8 ستون داره و از بیرون مربعی ولی از داخل 8 ضلعیه. سعدیه خیلی دوست داشتنیه، دقیقا مثل خود کسی که در اون خوابیده و مثل اشعار و نوشته‌هاش. کاشی‌های فیروزه‌ای و لاجوردی اون با دیوارهای مرمری و کتیبه‌هایی از گلستان و بوستان، همه و همه باعث شدن که فضایی شاعرانه خیلی خاص و آرامش بخش ایجاد بشه. سمت چپ قبر سعدی یک رواق 7 طاقی هست که اگه اون رو دنبال کنید به قبر شوریده می‌رسید. یکی از دوست داشتنی‌ترین قسمت‌های سعدیه درست رو به روی این رواق و در حیاطه. یک حوض آرزو که از قدیم رسم بوده که مردم سکه‌هاشون رو در این حوض زیبا می‌انداختن و آرزو می‌کردن.
اگه از پله‌هایی که در حیاط هست پایین برید، به حوض ماهی معروف مرمری سعدیه می‌رسید که داخلش پر از ماهی قرمزه، آب اون از یک قنات تامین میشه. شستشو در این آب از اعتقادات قدیمی مردم شیراز در چهارشنبه سوری هست. زیرزمین سعدیه الان به چایی‌خانه سنتی تبدیل شده.