آرامگاه نادر شاه

آرامگاه نادر شاه در ضلع شمال غربی چهارراه شهدا (نادری سابق) قرار گرفته که بعد از آرامگاه امام رضا (ع)، مهم‌ترین مکان گردشگری و تاریخی شهر مشهد هست و در باغی به مساحت ۱۴۴۰۰ متر مربع ساخته شده‌. آرامگاه نادر شاه شامل سکوی دوازده پله‌ای، محل گور، پوششی خیمه مانند روی قبر، سکوی مرتفع کنار قبر با مجسمه نادرشاه سوار بر اسب و سه سرباز اطرافش، یک غرفه فروش کتاب و دو تالار برای موزه‌ میشه. مجسمه نادرشاه سوار بر اسب به همراه چندین سربازش بالای حجم سنگی بلند و توسط هنرمند ابوالحسن صدیقی ساخته شده. در ساخت آرامگاه نادر شاه غالبا از سنگ‌های خشن و سخت گرانیت کوهسنگی مشهد استفاده شده.
نادرقلی ملقب به تهماسب قلی خان و نادرشاه افشار، از ایل افشار خراسان، پادشاه ایران و بنیانگذار دودمان افشاریه بوده. نادرشاه یکی از مشهورترین پادشاه‌های ایران، بعد از اسلام بوده و خیلی از مورخ‌ها ایشون رو قدرتمندترین پادشاه ایرانی بعد از اسلام میدونن. زمانی که افغان‌ها، روس‌ها و عثمانی‌ها از اطراف به ایران تعرض کرده بودن و هرج و مرج در مملکت بیداد میکرد، نادرشاه عده‌ای سوار رو با خودش همراه کرد و با طهماسب صفوی که برای انتقام گرفتن خون پدرش به پا خواسته بود همراه شد و فتنه‌های داخلی رو از بین برد و افغان‌ها رو هم بیرون ریخت. اما، شاه طهماسب صفوی از شهرت و اعتبار نادر دچار حسادت شد و برای نشون دادن قدرت خودش با لشکر بزرگی به سمت عثمانی‌ها حمله کرد و به خاطر بی لیاقتیش تعداد زیادی از سربازهای ایرانی در جنگ چالدران کشته شدن و خودش هم از میدان جنگ فرار کرد.
نادر اما با سپاه کم و خسته از جنگ، از شرق به سمت غرب ایران رفت و تا قلب کشور عثمانی پیش رفت و سرزمین‌های زیادی رو به خاک ایران اضافه کرد. از اونجا هم به قفقاز که به وسیله روس‌ها اشغال شده بود، رفت. اما روس‌ها قبل از حمله و از ترس نادرشاه، خودشون فرار کرده بودن. نادرشاه بعد از سه بار اخطار به هندی‌ها برای تحویل دادن افسرهای اشرف افغان که حدودا 800 نفر بودن و در قتل عام مردم ایران نقش داشتن، سپاه ایران رو راهی هند کرد و علاوه بر تسخیر هندوستان، 800 متجاوز افغان رو هم در بازار دهلی به دار زد.
بعد از برگشتن از هند حکومت محمد گورکانی رو بهش بخشید و گفت که ما متجاوز نیستیم اما از حق مردممون هم نمیگذریم. محمد گورکانی هم به خاطر جوانمردی نادر، میخواد که هدیه‌ای رو به ایران بفرسته اما نادر قبول نمیکنه و بعد از اصرار محمد گورکانی، نادر ازش میخواد که به خاطر اینکه ایران سال‌ها اشغال بوده و کتابخانه نداره، کتاب‌های قدیمی رو به ایران بفرسته تا جوون‌های ایرانی ازشون استفاده کنن. محمد گورکانی هم متعجب، علاوه بر کتاب‌ها جواهرات زیادی رو به ایران میفرسته که اون جواهرات الان به عنوان پشتوانه پولی ایران و در بانک مرکزی قرار دارن.
آرامگاه نادرشاه بنایی هست که در مجموعه باغ موزه نادری و در شهر مشهد ساخته شده. نادرشاه وقتی زنده بوده دستور داده که آرامگاه کوچیکی رو در مشهد براش بسازن. این آرامگاه کوچیک در سال ۱۱۴۵ هجری قمری و کنار چهار باغ شاهی و روبروی حرم امام رضا از خشت و گل ساخته شده. قوام‌السلطنه هم اواخر دوره قاجار در محل یکی از قبرهای ویران شده نادری آرامگاهی برای نادر ساخت و بعد از اون، استخون‌های نادرشاه رو از تهران به مشهد آوردن و در این آرامگاه قرار دادن. انجمن آثار ملی برای انتخاب طرح مقبره نادرشاه افشار در سال 1333 مسابقه‌ای رو برگزار کرد که طرح استاد هوشنگ سیحون برنده این مسابقه شد و بعد از تایید گرفتن از دانشگاه هنرهای زیبای تهران، برای ساخت به انجمن آثار ملی معرفی شد.
بعضی از قطعات سنگ خیلی بزرگ تراشیده شدن تا مقبره دوم نادرشاه که به دستور خودش ساخته شده بوده رو یادآوری کنن. پوشش آرامگاه شبیه چادر عشایریه که نادر در اون متولد و کشته شده. پوشش دیوارهای داخلی آرامگاه نادر شاه هم از سنگ‌های مرمر اُخرایی رنگ مراغه انتخاب شده تا تداعی کننده قتل نادرشاه در چادر باشه. بیشتر