آرامگاه خیام

آرامگاه خیام یکی از نقاط دیدنی و زیبای شهر نیشابور هست که هر سال مورد بازدید تعداد زیادی از دوستداران ایرانی و به خصوص خارجی این ادیب قرار میگیره. محل آرامگاه خیام، در باغی زیبا قرار داره که محل زندگی خیام بوده و از طرفی مرقد امام زاده محروق هم اون جا قرار داره. عُمَر خَیّام نیشابوری با اسم کامل غیاث‌الدین ابوالفتح عُمَر بن ابراهیم خَیام نیشابوری (427 - 510 ه.ش، نیشابور) که خیامی، خیام نیشابوری و خیامی النیسابوری هم نامیده میشده، فیلسوف، ریاضی‌دان، ستاره‌شناس و رباعی سرای ایرانی بوده که در دوره سلجوقی زندگی میکرده. در این باغ دیدنی آرامگاه خیام که 20 هزار متر مربع مساحت داره مجموعه‌ای از کتابخونه، موزه و مهمون‌خونه وجود داره و تندیسی از حکیم عمر خیام هم در محوطه ورودی نصب شده.
عمارت آرامگاه خیام رو مثل بناهای آرامگاه فردوسی و آرامگاه نادر، استاد هوشنگ سیحون طراحی کرده و ایشون برای ساختن این بنا حتی به آرزوی خیام که گفته بوده «کاش مزارم جایی قرار میگرفت که برگ گل بر مزارم می ریخت» هم توجه کرده و این آرزوی خیام رو برآورده کرده و حالا شکوفه‌های درخت‌های اطراف روی قبر خیام سایه ایجاد میکنن و این بنا رو زیباتر کردن. از استاد با سواد و باهوشی مثل آقای سیحون بعید به نظر میرسه که بخواد طرحی معمولی برای همچین بنایی بده. اونم طرحی که اون زمان از دانشکده هنرهای زیبا تاییدیه گرفته. خیام در واقع سه شخصیت داره: ریاضیدان، منجم و شاعر که قاعدتا باید هر سه شخصیت این حکیم، ملاک طراحی آرامگاهش قرار بگیره. دایره کف بنا به ده قسمت تقسیم شده، جوری که یادبود روی ۱0 پایه قرار گرفته. عدد ۱۰ اولین عدد دو رقمی ریاضی و پایه اصلی خیلی از عددهاست.
از هر کدوم از پایه‌ها دو تیغه خمیده به طرف بالا حرکت میکنه، جوری که با تقاطع این تیغه‌ها حجم کلی برج در فضا ساخته میشه و چون تیغه‌ها خمیده هستن، خطوط افقی اون‌ها باید روی محور عمودی قرار بگیره. پس تیغه‌ها به صورت مارپیچی شکل به سمت بالا حرکت میکنن تا با هم تلاقی پیدا کنن و از طرف دیگه سر در بیارن که خود این شکل پیچیده ریاضی و هندسیه.
این شکل با عدد ۱۰ هر دو سمبل دانش ریاضی خیام هستن. برخورد تیغه‌ها با همدیگه فضاهای پر و خالی و به خصوص در قسمت بالایی، ستاره‌های درهمی به وجود میاره که از لا به لای اون‌ها آسمون آبی نیشابور معلومه و هرچقدر به سمت نوکِ گنبد میرید، ستاره‌ها کوچیکتر میشن تا اینکه ستاره پنج پر، اون‌ها رو کامل می‌کنه. این ستاره‌ها و آسمون به شخصیت نجومی خیام اشاره میکنن. برخورد تیغه‌ها با هم ده لوزی بزرگ میسازه که با کاشی‌هایی که به رباعیات خیام و به خط شکسته و در هم به روش سیاه مشق‌ تزیین شده، پر شدن. از داخل هم قسمت‌های پر، از جمله همین لوزی‌ها با نقش گل و برگ و پیچک باز هم با کاشی معرق تزیین شدن و همگیشون شخصیت شاعری خیام رو نشون میدن. بیشتر