معرفی و تاریخچه مشهد
شهر مشهد از جمله کلان شهرهای ایران است که در ناحیه شمال شرقی ایران قرار دارد. این شهر که مرکز استان خراسان رضوی است دومین شهر پهناور ایران بعد از شهر تهران است.
شهر مشهد در حوزه رودخانه کشف رود و در دشت مشهد بین کوههای هزار مسجد و بینالود قرار دارد.
این شهر دارای آب و هوایی معتدل و متمایل به سرد و خشک است و دارای تابستانهایی گرم و زمستانهایی سرد و مرطوب است.
اقتصاد مشهد بیشتر بر روی زعفران، زرشک، نبات، آجیل و خشکبار و چرم صنعتی (بهصورت زینتی) و صنعت فرش قرار دارد. صنایع غذایی، نساجی، شیمیایی و کانی غیرفلزی و صنایع قطعهسازی و فولاد کشاورزی از عمدهترین صنایع مشهد بهشمار میآیند.
مشهد یکی از قطبهای اصلی تولید چرم در ایران بهشمار میآید و کارخانههایی نظیر «چرم مشهد» در این شهر قرار دارند؛ همچنین صنعت توریسم یکی دیگر از منابع درآمدزایی این شهر است.
مشهد به واسطه وجود حرم امام رضا هشتمین امام شیعیان مهمترین قطب گردشگری مذهبی در ایران است که به پایتخت معنوی ایران شهرت دارد و سالانه تعداد زیادی از گردشگران را به خود جذب میکند.
شهر مشهد در دوره افشاریان و پادشاهی نادر شاه پایتخت ایران بوده و از این رو دارای آثار و بناهای تاریخی مختلفی است که از این بین میتوان از:
آرامگاه نادرشاه، مسجد گوهرشاد، مسجد هفتاد و دو تن، آرامگاه پیر پالاندوز، گنبد خشتی، گنبد سبز، آرامگاه خواجه ربیع، چهارطاقی بازه حور، آرامگاه فردوسی، گنبد هارونیه، مدرسه عباسقلی خان و... اشاره کرد.
از جاذبههای طبیعی که در نزدیکی شهر مشهد قرار دارند میتوان از منطقه شاندیز، طرقبه، زشک، روستای کنگ، نغندر، جاغرق، پالیدره، پارک جنگلی وکیل آباد، آبشار ارتکند، پارک کوهستان، آبشار قره سو، دره اخلمد، فریزی، سد ارداک، هفت حوض، چشمه گیلاس، چشمه گراب و.. نام برد.
زبان مردم مشهد، زبان فارسی با گویش و لهجه مشهدی است. این لهجه سرشار از واژههای کهن و ریشهدار زبان فارسی است.
لهجه مشهدی یکی از لهجههای مهم و تأثیرگذار فارسی بهشمار میآید و بهنوعی خاستگاه ادبیات اصیل شاعران نامآوری چون فردوسی، عطار و خیام است.
بهواسطه اختلاط و ارتباط نزدیک مشهدیها با سایر اقوام، ردپایی از زبانها و گویشهای دیگر نظیر عربی، ترکی، مغولی، افغانستانی (پشتون)، کُردی، انگلیسی، هندی، روسی و فرانسوی را میتوان در آن دید.
مشهد به عنوان یکی از قطبهای گردشگری ایران که سالانه پذیرای تعداد زیادی از گردشگران داخلی و خارجی است که به این شهر سفر میکنند دارای سوغات مختلفی است که مورد استقبال بسیاری از مسافران این شهر قرار میگیرد.
ازجمله مهمترین رهآوردها و سوغات مشهد میتوان به زعفران، زرشک، نبات، هل، خشکبار، ادویه، قالی، گلیم، نمد، انگشتر فیروزه و عقیق، محصولات چرمی و دیگهای سنگی اشاره کرد.
دیگها و ظروف سنگی که در اصطلاح عامه مردم مشهد «هرکاره» نامیده میشود، از قرون گذشته یکی از مهمترین سوغات مخصوص مشهد بهشمار میآید.
زعفران یکی از اصلیترین سوغاتهای شهر مشهد بهشمار میرود که گردشگران و زائران از بازارهای شهر آن را تهیه میکنند.
معمولاً خرید زعفران همراه با زرشک صورت میگیرد. امروزه زعفران بهصورت سرگل (ریز) یا پوشال نگین (درشت) و با ریشه عرضه میشود و زرشک نیز انواعی دارد که مهمترین آنها اناری و پفکی (مجلسی) است.
استان خراسان رضوی با سهمی حدود ۷۵٫۵٪ از تولید این محصول، مقام اول را در کشور داراست.
شهر مشهددر رقابت نزدیکی که با استان اصفهان و شهر شیراز دارد توانسته رتبه دوم پرگردشگرترین شهر ایران را به خود اختصاص دهد و هرساله میزبان تعداد بیشماری از گردشگران داخلی و خارجی است که به ایران و این استان سفر میکنند.
مسئولین حوزه گردشگری در این استان در حفظ و نگهداری آثار تاریخی و طبیعی و همینطور معرفی و احیا آنها بسیار فعال بودند؛ این شهر دارای تعداد بسیاری از اماکن و جاذبهای تاریخی و طبیعی است که در فهرست آثار تاریخی و طبیعی ملی به ثبت رسیدهاند که این خود نشان دهنده زیبایی و اهمییت این شهر در صنعت گردشگری ایران است.