باغ دولت آباد یکی از باغ‌های قدیمی و باصفای یزد به حساب میاد. در زیبایی از باغ فین کاشان یا باغ شازده ماهان کرمان چیزی کم نداره. این باغ زیبا، بلندترین بادگیر خشتی جهان رو داره که این بادگیر حالت منشوری داره و ارتفاعش به 34 متر می‌رسه. این باغ در سال 2011 میلادی در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده. باغ دولت‌آباد دمدمای آخر «دوره افشاریه» و در سال ۱۱۶۰ ه. ق ، به دستور «محمد تقی خان» معروف به خان بزرگ ساخته شد. محمدتقی خان، اول قناتی به طول ۶۵ کیلومتر ساخت و آب رو از مهریز به یزد رسوند. بعد مجموعه حکومتی خودش رو که ساختمون باغ دولت آباد هست رو بنا کرد. از آب این قنات برای آبیاری زمین‌های مهریز، کارکردن چند آسیاب آبی و استفاده در بعضی از آبادی‌های اطراف یزد هم استفاده میشه.
مساحت باغ دولت آباد حدود 700 مترمربعه. در فضای این باغ ساختمون‌ها، حوض‌ها، آبنماها و گل‌های زیبای زیادی وجود داره که چشم هر بیننده‌ای رو نوازش میده. اگه یزد رفتید و خواستید از این باغ زیبا دیدن کنید، حتما عصر برید تا هم از دیدنی‌های باغ در روز استفاده کنید و هم نورپردازی فوق العاده شب این باغ رو از دست ندید. با وجود اینکه کیفیت سنگ مرمر یزد در اون دوران زبانزد خاص و عام بوده، در بناهای باغ دولت آباد از سنگ مرمر مراغه استفاده شده.
باغ دولت آباد از دو بخش داخلی و بیرونی تشکیل شده. بخش داخلی باغ شامل بادگیر تابستونه، ساختمان زمستونه، حرمخانه، آشپزخونه، درشکه‌خانه، برج دیده بانی، اتاق‌های خدمه، آب‌انبار خصوصی و اصطبل‌های تابستونه و زمستونه میشه. در واقع بخش داخلی باغ محل سکونت حاکم بوده. بخش بیرونی باغ شامل ساختمون سردر اصلی، ساختمون تالار آئینه، ساختمون تهرانی، دو برج دیده‌بانی، دو بازارچه، دیوانخانه و آب انبار عمومی میشه. همونطور که می‌دونید یزد آب و هوای خشکی داره و نوع معماری قسمت تابستونه جوریه که هوای خنکی که ترکیبی از باد و آبیه که در حوض‌های داخلی بنا جریان داره رو به بخش تالارها و شاه نشین هدایت می‌کرده.
بناهای مختلفی در اطراف باغ دولت آباد وجود داره که معمار مثل یک بازی جالب و شگفت انگیز، آب رو به درون فضاها برده و باز خارج کرده. آب، اول وارد حوض یکپارچه مرمر که زیر بادگیر می جوشه و بالا میاد و بعد وارد حوض وسط هشتی میشه. از اونجا وارد سه حوض مخصوص سه شاه نشین میشه. جلوی اتاق‌ها سه سینه کبک از سنگ مرمر قرار گرفته و کار سینه کبک اینه که زمانی که آب کمه، اون رو بیشتر نشون میده. بعد از این مراحل، آب وارد حوض و سپس وارد جوی‌های دو طرف کرت میشه. بعد به سردر میره و بعضی وقت‌ها وارد آبگردانی میشه که نمای زیبایی رو ایجاد می‌کنه. بعد جریان آب از عمارت خارج میشه.به استخر بزرگی میرسه که از اونجا این آب به آبادی‌ها و خیابون‌ها میره و برای کشت و زرع استفاده میشه.
یادتون باشه هر وقت از باغ دولت آباد دیدن کردید، از مغازه‌های اطراف «آش شولی» بخورید.